U Kantonu Sarajevo danas je Dan žalosti, posvećen djeci koja su izgubila živote tokom opsade glavnog grada Bosne i Hercegovine u periodu od 1992. do 1995. godine.
Prema podacima institucija i istraživača, u četiri godine opsade ubijeno je više od 1.600 djece. Snajperska vatra i granate, koje su stizale s okolnih brda, presijecale su svakodnevicu djece dok su se igrala ispred zgrada, išla u školu ili boravila u svojim domovima. Najmanje 53 djece ubijeno je snajperom, dok ih je više od 14.000 ranjeno, pokazuju sudske presude i izvještaji međunarodnih i domaćih tijela.
Niko nije odgovarao za ubistva djece
Iako je prošlo gotovo tri decenije, niko nije odgovarao isključivo za ubistva djece tokom opsade, koja je trajala 1.425 dana. Međunarodni sud u Hagu osudio je Stanislava Galića na doživotnu kaznu zatvora, a Dragomira Miloševića na 29 godina, kao komandante Sarajevsko-romanijskog korpusa koji je držao grad pod opsadom.
U presudama Ratku Mladiću i Radovanu Karadžiću potvrđeno je da je granatiranje Sarajeva bilo dio sistematskog napada na civile. Pred domaćim pravosuđem, procesuirano je 12 osoba za zločine počinjene nad stanovnicima opkoljenih dijelova Sarajeva.
Odlukom Vlade Kantona Sarajevo, 5. maj se od 2019. godine obilježava kao Dan sjećanja na ubijenu djecu Sarajeva. Historijski muzej Bosne i Hercegovine od 2020. godine prikuplja predmete koji su pripadali ubijenoj djeci. Dio ove postavke čini i ‘Bijela soba’, memorijalna izložba koja svjedoči o djetinjstvima prekinutim u granatama i rafalima.
Opsada Sarajeva, najduža u modernoj historiji Evrope, ostaje jedna od najtragičnijih epizoda rata u Bosni i Hercegovini. Među najtežim ranama koje još bole, svakako su one koje su ostale nakon gubitka najmlađih.
