Prema podacima o izvršenju novčanih kazni izdatih po Zakonu o osnovama bezbjednosti saobraćaja (ZOOBS), u periodu od 1. januara 2023. do 30. septembra 2025. godine zabilježen je značajan rast iznosa neplaćenih kazni, kako kod domaćih, tako i kod stranih državljana.
Državljani BiH – fizička i pravna lica
Ukupni iznos neplaćenih kazni za domaća lica kontinuirano raste tokom posljednje tri godine:
2023. godina: 9.404.711,60 KM
2024. godina: 11.044.012,31 KM
2025. godina: 24.759.620,66 KM
U odnosu na 2024. godinu, iznos neplaćenih kazni u 2025. godini više je nego udvostručen (porast od 124,2%), što jasno ukazuje na potrebu jačeg mehanizma naplate i dosljednije kontrole izvršenja kazni.
Strani državljani
Sličan trend bilježi se i kod stranih državljana:
2023. godina: 110.601,85 KM
2024. godina: 138.348,85 KM
2025. godina: 215.831,65 KM
Iako su iznosi znatno manji u poređenju s domaćim vozačima, primjetan je stalni rast neplaćenih kazni i u ovoj kategoriji, što može ukazivati na povećan broj prekršaja stranih vozača ili otežanu međunarodnu naplatu.
Potrebne mjere i preporuke
Trend rasta ukupnog duga po osnovu neplaćenih kazni ukazuje na potrebu:
- jačanja mehanizama prinudne naplate i kontrole izvršenja,
- unapređenja informacionog sistema za evidenciju i praćenje kazni,
- jačanja međunarodne saradnje u oblasti naplate kazni od stranih državljana, te
- sprovođenja preventivnih kampanja radi podizanja svijesti o važnosti poštovanja saobraćajnih propisa.
Ukupni iznos neplaćenih kazni (domaći i strani vozači) u 2025. godini iznosi 24.975.452,31 KM, što predstavlja ozbiljan izazov u pogledu naplate i budžetskih gubitaka, ali i signal za preispitivanje efikasnosti postojećih procedura.
